Blog

Technologia blockchain zdobyła w ostatnich latach bardzo dużą popularność, wprowadzając nowe możliwości nie tylko dla sektora finansowego, ale również dla prawa umownego. Co prawda Kodeks cywilny nie wprowadza specjalnego rozróżnienia dla umów zawartych za pomocą technologii blockchain, od tych, które zawierane są w formie tradycyjnej, jednak nie sposób nie zauważyć istotnej różnicy między nimi. W dzisiejszym wpisie na blogu prawniczego przyjrzymy się temu, czym dokładnie są smart kontrakty, jak działają oraz jakie są ich zalety i ograniczenia.

Czym są smart kontrakty?

Smart kontrakty to programy komputerowe oparte na technologii blockchain, które automatycznie wykonują zobowiązania umowne, gdy spełnione zostaną określone warunki. W przeciwieństwie do tradycyjnych umów, smart kontrakty są zapisane w postaci kodu komputerowego, co pozwala na ich automatyczne egzekwowanie. W efekcie, eliminują one konieczność pośrednictwa stron trzecich, takich jak banki, notariusze czy prawnicy.

Jak działają smart kontrakty?

Smart kontrakty opierają się na instrukcji “if-then” (jeśli-to). Oznacza to, że kontrakt zostaje wykonany tylko wtedy, gdy spełnione są określone warunki. Na przykład, w przypadku umowy sprzedaży , kontrakt może zawierać warunek, że jeśli nabywca wpłaci odpowiednią kwotę, własność zostanie automatycznie przeniesiona na nabywcę. Cały proces odbywa się w sposób zdecentralizowany, dzięki sieci blockchain, która gwarantuje przejrzystość i niezmienność zapisanych danych.

Zalety smart kontraktów:

a) Wiarygodność: Ze względu na zdecentralizowaną strukturę blockchain, smart kontrakty są bardzo trudne do sfałszowania lub zmiany przez jedną ze stron.
b) Szybkość i efektywność: Automatyczne egzekwowanie zobowiązań umownych skraca czas realizacji transakcji i redukuje biurokrację.
c) Oszczędność: Smart kontrakty eliminują potrzebę zaangażowania osób trzecich, co zmniejsza koszty związane z zawieraniem i egzekucją umów.
d) Przejrzystość: Dzięki technologii blockchain, wszystkie strony mają dostęp do identycznych informacji, co zwiększa zaufanie pomiędzy uczestnikami transakcji.

Ograniczenia smart kontraktów:

a) Bariery prawne: Wprowadzenie smart kontraktów do systemu prawnego wymaga zmian w przepisach dotyczących umów, co może być czasochłonne i skomplikowane.
b) Trudności w interpretacji: Smart kontrakty są zapisane w języku programowania, co oznacza, że mogą wystąpić problemy z interpretacją i zrozumieniem przez osoby nieznające tego języka.
c) Brak regulacji: Technologia blockchain jest stosunkowo nowa, a przepisy prawne nie nadążają za jej rozwojem, co stwarza istotne ryzyko powstania naruszeń prawnych.
d) Błędy w kodzie: Jak każdy program komputerowy, smart kontrakty mogą zawierać błędy, które mogą prowadzić do nieoczekiwanych wyników, często bardzo negatywnych dla strony umowy jak utrata środków pieniężnych.

Smart kontrakty to narzędzie, które ma potencjał zrewolucjonizować sposób, w jaki zawieramy umowy, oferując szybkość, przejrzystość i oszczędność kosztów. Mimo to, istnieją spore wyzwania, które muszą zostać przezwyciężone, zanim smart kontrakty staną się powszechną praktyką. Przede wszystkim palące pozostaje dostosowanie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, w szczególności w zakresie postępowania egzekucyjnego do nowych okoliczności. Jednak w miarę jak technologia blockchain będzie się rozwijać, prawo będzie tworzyć odpowiednie ramy regulacyjne. Bez wątpienia, smart kontrakty to fascynujący temat, który zasługuje na dalszą eksplorację i dyskusję. Jeżeli potrzebują państwo pomocy prawnej zapraszam do kontaktu.